Gestir úr öllum kimum þjóðfélagsins deila sögu sinni með hlustendum. Umsjón: Sigurlaug M. Jónasdóttir.

Keramiklistakonan Kogga giftist eiginmanni sínum Magnúsi Kjartanssyni, á dánarbeði hans fyrir nítján árum. Magnús lést rétt eftir að hafa játast henni og áður en hannnáði að setja hringinn á fingur konu sinni. Því ber hún hringana um hálsinn.

Bæn og hugleiðing að morgni dags.

Séra Aðalsteinn Þorvaldsson flytur morgunbæn og orð dagsins.

Útvarpsfréttir.

Björn Þór Sigbjörnsson og Þórunn Elísabet Bogadóttir fylgja hlustendum inn í daginn, skýra baksvið frétta og ræða við áhugavert fólk um Ísland og umheiminn.

50 ár eru í dag síðan fiskveiðilögsaga landsins var færð út í 200 sjómílur. Það var sem sagt 1975. Þetta var lokahnykkurinn í útvíkkun lögsögunnar sem hófst 1949 með fjórum mílum, svo varð hún tólf, þá 50 og loks 200 sjómílur. Þessa sögu - mikilvægið; alþjóðasamningana, löndunarbönn, þorskastríðin og deilur innanlands – rifjuðum við upp í þættinum í dag. Guðni Th. Jóhannesson, prófessor í sagnfræði við Háskóla Íslands, fór yfir söguna með okkur.

Breski dýrafræðingurinn Jane Goodall lést á dögunum, 91 árs að aldri. Goodall var um áratugaskeið ein frægasta vísindakona heims, ötul baráttukona á sviði náttúru- og dýraverndar — og einn fremsti sérfræðingur heims í frændum okkar simpönsum. Rannsóknir hennar á simpönsum í frumskógum Tansaníu áttu stóran þátt í að gjörbylta skilningi okkar á tegundinni. Vera Illugadóttir sagði frá.

Tónlist:

Spilverk þjóðanna - Lazy Daisy.

Haukur Morthens - Í landhelginni (12 mílur).

Bonga - Ilia.

Útvarpsfréttir.

Útvarpsfréttir.

Gestir úr öllum kimum þjóðfélagsins deila sögu sinni með hlustendum. Umsjón: Sigurlaug M. Jónasdóttir.

Umsjón: Halldóra Björnsdóttir.

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Umsjón: Kristján Kristjánsson.

Útvarpsfréttir.

Um litróf mannlífsins. Okkur er ekkert mannlegt óviðkomandi. Alla virka daga milli kl. 11-12 á Rás 1.

netfang: mannlegi@ruv.is

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Gunnar Hansson.

Mýrin, alþjóðleg barna- og unglingabókmenntahátíð hefst á morgun í Norræna húsinu. Þetta er í tólfta sinn sem hátíðin er haldin og yfirskriftin að þessu sinni er Týnd útí mýri. Áhersla er lögð á Norrænar barna- og unglingabókmenntir og lestrargleði og sköpun höfð að leiðarljósi og ýmis konar uppákomur og viðburðir verða fyrir börn, ungmenni og alla aðra sem láta sig barnabókmenntir varða. Gunnar Theodór Eggertsson rithöfundur situr í stjórn Mýrarinnar.

Birna Þórarinsdóttir framkvæmdastjóri Barnahjálpar Sameinuðu þjóðanna - UNICEF á Íslandi, er gestur okkar í dag. Við tölum við hana um aðkomu UNICEF að hjálparstarfi á Gaza eftir að samkomulag náðist um vopnahlé. Þörfin fyrir mat, lyf og önnur hjálpargögn er mikil og það hefur gengið illa að koma þeim til þeirra sem þurfa.

Málbjörg,félag um stam heitir núna Stamfélag Íslands og jafnframt var hannað nýtt lógó fyrir félagið. Hönnuðurinn er Sveinn Snær Kristjánsson sem byggir hönnunina á eigin upplifun af stami. Í næstu viku er alþjóðlegur vitundarvakningardagur 22.okt um stam. Sveinn Snær ræði við okkur í Mannlega þættinum.

Umsjón: Guðmundur Pálsson og Guðrún Gunnarsdóttir

Tónlist í þættinum í dag:

Einhverntímann/Vilhjálmur Vilhjálmsson (Harry Chapin-Vilhjálmur Vilhjálmsson)

Berg og Båre/Kari Bremnes (Lars,Kari og Ola Bremnes)

Kavatína Kristínar/Uppáhellingarnir (Jón Múli-Jónas Árnason)

Dánarfregnir.

Útvarpsfréttir.

Umsjón hefur Katla Björk Gunnarsdóttir myndlistarkona.

Íslenskt lag eða tónverk.

Útvarpsfréttir.

Daglegur fréttaskýringaþáttur þar sem stór og lítil fréttamál eru matreidd á einfaldan hátt.

Halla Tómasdóttir, forseti Íslands, vitnaði í Mao Zedong, formann Kommúnistaflokks Kína á árunum 1949 til 1976, á kvennaráðstefnu í Peking á mánudaginn.

Forsetinn er í opinberri heimsókn í Kína og vísað í ræðu sinni till þekktrar tilvitnunar í Mao formann þar sem hann fjallar um jafnrétti kynjanna. ,,Konur halda uppi hálfum himninum.”

Mao í er í vestrænum sagnfræðiritum talinn vera einn mesti harðstjóri tuttugustu aldarinnar og er honum stundum líkt við Jósep Stalín í Sóvétríkjunum. Vegna stefnu hans dóu á milli 30 og 45 milljónir úr hungri. Andstæðingar Mao og stefnu hans voru einnig pyntaðir, barðir og teknir af lífi.

Rætt er við Geir Sigurðsson, prófessor í kínverskum fræðum við Háskóla Íslands. um sögu og arfleifð Mao í kínversku samfélagi. Geir svarar því meðal annars hvað honum finnist um það að forseti Íslands vitni í Mao í ræðu.

Umsjón: Ingi Freyr Vilhjálmsson

Opin og gagnrýnin umræða um vísindi, nýsköpun, umhverfi, fréttir og samfélagsmál.

Netfang: samfelagid@ruv.is

Félagsráðgjafar eru ómissandi hlekkur í geðheilbrigðisþjónustu. Með fagþekkingu, teymisvinnu og heildrænni nálgun styðja þeir fólk til aukins styrks, betri lífsgæða og samfélagslegrar þátttöku. Steinunn Bergmann, formaður Félagsráðgjafafélags Íslands, verður gestur okkar í þætti dagsins. Félagsráðgjafar kalla eftir því að fjármagni verði ráðstafað í niðurgreiðslu á sálfræðiþjónustu.

Og við höldum áfram með umfjöllun um málefni Norðurslóða. Yfir 2.000 þátttakendur frá nær 70 löndum munu taka þátt í þingi Hringborðs Norðurslóða, sem hefst á morgun í Hörpu og stendur dagana 16.-18. október. Meðal þátttakenda eru ráðherrar og leiðtogar frá fjölmörgum löndum, stjórnendur vísindastofnana og alþjóðlegra fyrirtækja, auk fulltrúa loftslagssamtaka og frumbyggja á Norðurslóðum. Matthildur María Rafnsdóttir, samskiptastjóri Arctic Circle, ræðir við okkur um opnun siglingaleiðarinnar um norður íshaf.

Í sínu vikulega vísindaspjalli ætlar Edda Olgudóttir að segja okkur frá lyfjarannsóknum fyrir MS sjúkdóminn.

Umsjón: Ástrós Signýjardóttir og Elsa María Guðlaugs Drífudóttir

Tónlist í þættinum:

MOSES HIGHTOWER - Suma daga

AMABADAMA - Týnda Kynslóðin

EIVÖR PÁLSDÓTTIR - Ég veit

Útvarpsfréttir.

Tónlist frá ýmsum tímum úr ólíkum héruðum Djasslandsins. Íslenskt og erlent í bland.

Útvarpsfréttir.

Útvarpsfréttir.

Þáttur fyrir áhugafólk um listir og menningu. Ljósi varpað á það sem efst er á baugi hverju sinni, menningin nær og fjær skoðuð frá ólíkum sjónarhornum og skapandi miðlar settir undir smásjána.

Umsjón: Halla Harðardóttir og Melkorka Ólafsdóttir.

Víðsjá heimsækir Matthías Rúnar Sigurðsson myndhöggvara á vinnustofuna í dag.

Sem barn sat Matthías mikið við eldhúsborðið og teiknaði en það var eftir að hann hóf nám í Listaháskólanum sem hann fór að höggva í stein. Þrívíddinn kallaði og sökum peningaleysis ákvað hann að höggva í alveg ókeypis stein. Úr grjótinu sem hann vinnur spretta sögur og líf sem taka á sig alls kyns form en Matthías sækir fyrst og fremst innblástur í íslenskan bókmenntaarf, goðsögur og þjóðsögur, en líka náttúruna sjálfa. Frá útskrift hefur hann sýnt víða og höggmyndir hans má finna í helstu söfnum landsins. Verk hans er reyndar líka að finna inni á þó nokkrum heimilum því Matthías hefur hannað verðlaunagripi, meðal annars fyrir Íslensku bókmenntaverðlaunin. Þessa dagana vinnur hann hörðum höndum að nýju útilistaverki fyrir Listasafn Reykjavíkur, verk sem prýða mun Urðartorg í Úlfarsárdal. Meira um það í Víðsjá dagsins.

Útvarpsfréttir.

Popp og pólitík

Umsjón: Kristján Guðjónsson og Lóa Björk Björnsdóttir.

Fréttir

Fréttir og fréttaskýringar í útvarpi, þar sem kafað er dýpra í málin, þau sett í stærra samhengi og skýringa leitað.

Í Krakkaheimskviðum fjöllum við um fréttir af því sem gerist ekki á Íslandi, en tengist því samt stundum. Karitas kafar í heimsmálin ásamt góðum gestum og fjallar á einfaldan, skýran og skemmtilegan hátt um allt milli himins og jarðar.

Umsjón: Karitas M. Bjarkadóttir

Í þessum þætti Krakkaheimskviðu beinum við sjónum okkar að Nóbelsverðlaununum. Hvað eru þau eiginlega, hverjir eru vinningshafar Íslands og hver fá þau þetta árið? Allt um Nóbelsverðlaunin í þætti dagsins.

Veðurfregnir kl. 18:50.

Dánarfregnir.

Hljóðritun frá opnunartónleikum áttugasta starfsárs Hljómsveitarinnar Fílharmóníu í Royal Festival Hall í London, 25. september sl.

Á efnisskrá:

- Si el axígeno fuera verde eftir Gabríelu Ortiz - frumflutningur.

- Píanókonsert nr. 3 í c-moll op. 37 eftir Ludwig van Beethoven.

- Sinfónía nr, 3 í c-moll op. 78, Orgelsinfónían eftir Camille Saint-Saëns.

Einleikarar: Víkingur Heiðar Ólafsson á píanó og Olivier Latry á orgel.

Stjórnandi: Santtu-Matias Rouvali.

Umsjón: Arndís Björk Ásgeirsdóttir.

Ljósmynd: Mark Allan.

Opin og gagnrýnin umræða um vísindi, nýsköpun, umhverfi, fréttir og samfélagsmál.

Netfang: samfelagid@ruv.is

Félagsráðgjafar eru ómissandi hlekkur í geðheilbrigðisþjónustu. Með fagþekkingu, teymisvinnu og heildrænni nálgun styðja þeir fólk til aukins styrks, betri lífsgæða og samfélagslegrar þátttöku. Steinunn Bergmann, formaður Félagsráðgjafafélags Íslands, verður gestur okkar í þætti dagsins. Félagsráðgjafar kalla eftir því að fjármagni verði ráðstafað í niðurgreiðslu á sálfræðiþjónustu.

Og við höldum áfram með umfjöllun um málefni Norðurslóða. Yfir 2.000 þátttakendur frá nær 70 löndum munu taka þátt í þingi Hringborðs Norðurslóða, sem hefst á morgun í Hörpu og stendur dagana 16.-18. október. Meðal þátttakenda eru ráðherrar og leiðtogar frá fjölmörgum löndum, stjórnendur vísindastofnana og alþjóðlegra fyrirtækja, auk fulltrúa loftslagssamtaka og frumbyggja á Norðurslóðum. Matthildur María Rafnsdóttir, samskiptastjóri Arctic Circle, ræðir við okkur um opnun siglingaleiðarinnar um norður íshaf.

Í sínu vikulega vísindaspjalli ætlar Edda Olgudóttir að segja okkur frá lyfjarannsóknum fyrir MS sjúkdóminn.

Umsjón: Ástrós Signýjardóttir og Elsa María Guðlaugs Drífudóttir

Tónlist í þættinum:

MOSES HIGHTOWER - Suma daga

AMABADAMA - Týnda Kynslóðin

EIVÖR PÁLSDÓTTIR - Ég veit

Bjarni Guðnason las Bandamanna sögu fyrir útvarpshlustendur árið 1975

Þessi saga segir einkum af feðgum, Ófeigi og Oddi, syni hans. Þeir eiga í höggi við átta höfðingja sem nefndir eru bandamenn, en þeir hyggjast með brögðum sölsa undir sig eignir Odds. Hann hefur verið nokkuð auðtrúa og seinheppinn í aðgerðum sínum, en það verður Ófeigur gamli faðir hans sem með klókindum og talsverðri ósvífni tekst að snúa taflinu við á úrslitastund.

Sagan er skemmileg og í henni eru fjörlegri samtöl en í flestum öðrum Íslendingasögum. Bandamanna saga er þrír lestrar.

Veðurfregnir kl. 22:05.

Um litróf mannlífsins. Okkur er ekkert mannlegt óviðkomandi. Alla virka daga milli kl. 11-12 á Rás 1.

netfang: mannlegi@ruv.is

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Gunnar Hansson.

Mýrin, alþjóðleg barna- og unglingabókmenntahátíð hefst á morgun í Norræna húsinu. Þetta er í tólfta sinn sem hátíðin er haldin og yfirskriftin að þessu sinni er Týnd útí mýri. Áhersla er lögð á Norrænar barna- og unglingabókmenntir og lestrargleði og sköpun höfð að leiðarljósi og ýmis konar uppákomur og viðburðir verða fyrir börn, ungmenni og alla aðra sem láta sig barnabókmenntir varða. Gunnar Theodór Eggertsson rithöfundur situr í stjórn Mýrarinnar.

Birna Þórarinsdóttir framkvæmdastjóri Barnahjálpar Sameinuðu þjóðanna - UNICEF á Íslandi, er gestur okkar í dag. Við tölum við hana um aðkomu UNICEF að hjálparstarfi á Gaza eftir að samkomulag náðist um vopnahlé. Þörfin fyrir mat, lyf og önnur hjálpargögn er mikil og það hefur gengið illa að koma þeim til þeirra sem þurfa.

Málbjörg,félag um stam heitir núna Stamfélag Íslands og jafnframt var hannað nýtt lógó fyrir félagið. Hönnuðurinn er Sveinn Snær Kristjánsson sem byggir hönnunina á eigin upplifun af stami. Í næstu viku er alþjóðlegur vitundarvakningardagur 22.okt um stam. Sveinn Snær ræði við okkur í Mannlega þættinum.

Umsjón: Guðmundur Pálsson og Guðrún Gunnarsdóttir

Tónlist í þættinum í dag:

Einhverntímann/Vilhjálmur Vilhjálmsson (Harry Chapin-Vilhjálmur Vilhjálmsson)

Berg og Båre/Kari Bremnes (Lars,Kari og Ola Bremnes)

Kavatína Kristínar/Uppáhellingarnir (Jón Múli-Jónas Árnason)

Popp og pólitík

Umsjón: Kristján Guðjónsson og Lóa Björk Björnsdóttir.