Bæn og hugleiðing að morgni dags.

Séra Aldís Rut Gísladóttir flytur.

Útvarpsfréttir.

Björn Þór Sigbjörnsson og Þórunn Elísabet Bogadóttir fylgja hlustendum inn í daginn, skýra baksvið frétta og ræða við áhugavert fólk um Ísland og umheiminn.

Viðræður um frið í Úkraínu fóru fram í Sádí-Arabíu í gær, án Úkraínumanna og Evrópu. Þýða virðist komin í samskipti Bandaríkjanna og Rússlands, og margir virðast þeirrar skoðunar að miklar breytingar hafi orðið undanfarið í alþjóðamálum. Við ræddum þessi mál í þættinum í dag, fyrst við Jón Ólafsson, prófessor við Háskóla Íslands, og svo við Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur, fyrrverandi utanríkisráðherra.

Þessi mál komu líka við sögu í spjalli okkar við Borgþór Arngrímsson um dönsk málefni, enda hafa Danir tilkynnt um mikla aukningu útgjalda í varnarmál. Borgþór ræddi þó líka um fleiri mál, umhverfismál, ferðamenn og það hvernig á að sjóða egg.

Tónlist:

Bruno Canino, Lynn Harrell - Sicilienne, op. 78.

Stefán Helgi Stefánsson, Davíð Ólafsson - Borgarfjarðarminning.

Chris Potter - Cloud message.

Útvarpsfréttir.

Útvarpsfréttir.

Gestir úr öllum kimum þjóðfélagsins deila sögu sinni með hlustendum. Umsjón: Sigurlaug M. Jónasdóttir.

Arna býr að sérkennilegri lífsreynslu en alvarleg veikindi í æsku settu svip sinn á líf hennar og þegar hún lítur til baka var leitin aðplöntumiðuðu mataræði ákveðið haldreipi sem hún þurfti til að tengjast náttúrunni og sjálfri sér á ný. Hún segir frá veikindunum sínum og nýrri matreiðslubók sem hún var að skrifa.

Umsjón: Halldóra Björnsdóttir.

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Umsjón: Kristján Kristjánsson.

Útvarpsfréttir.

Um litróf mannlífsins. Okkur er ekkert mannlegt óviðkomandi. Alla virka daga milli kl. 11-12 á Rás 1.

netfang: mannlegi@ruv.is

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Gunnar Hansson.

Við höfum fjallað talsvert um samfélagsmiðlanotkun og snjalltækjanotkun, ekki síst unga fólksins, í þættinum og þær afleiðingar sem hún getur haft. Þórhildur Halldórsdóttir, dósent við Sálfræðideild HR og barnasálfræðingur og Berglind Sveinbjörnsdóttir, lektor við Sálfræðideild HR og forstöðukona MSc námsins í hagnýtri atferlisgreiningu HR komu í þáttinn í dag og fræddu okkur um niðurstöður íslenskra rannsókna á tengslum samfélagsmiðla og tölvunotkunar við líðan ungmenna og hagnýt ráð fyrir foreldra barna.

Söngleikur um ævi Marlene Dietrich var frumsýndur fyrir nokkrum dögum á Hótel Parliament, í Sjálfsstæðissalnum, sem margir þekkja betur sem gamla Nasa salinn. Höfundur og aðalleikona verksins, Sigríður Ásta Olgeirsdóttir leikkona og söngkona, féll fyrir ævisögu Dietrich sem hún fékk í jólagjöf frá systur sinni. Í sýningunni notar hún lög Dietrich til að segja söguna, en Sigríður syngur á fjórum tungumálum en leiknu atriðin eru á íslensku. Farið er í gegn um líf Marlene Dietrich, ástir og ævintýri, örvætingarfulla vonbiðla og harmþrungið ævikvöld. Við ræddum við Sigríði Ástu Olgeirsdóttur í þættinum.

Tónlist í þætti dagsins:

Hæ vinur minn / Fjallabræður (Halldór Gunnar Pálsson, texti Halldór Gunnar Pálsson og Magnús Þór Sigmundsson)

Harvest moon / Neil Young (Neil Young)

Lili Marlene / Marlene Diethrich (Norbers Schultze)

Ich bin von kopf bis fuzz auf Liebe eingestellt / Marlene Dietrich (Frederick Hollaender)

UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Dánarfregnir.

Útvarpsfréttir.

Umsjón hefur Eiríkur Þ. Einarsson leiðsögumaður og bókasafnsfræðingur.

Íslenskt lag eða tónverk.

Útvarpsfréttir.

Forseti Úkraínu segir að forseti Bandaríkjanna hafi látið blekkjast af Rússum. Á blaðamannafundi í Kyiv sagðist Zelensky vilja fá tryggingu fyrir öryggi Úkraínu, svo hægt verði að stöðva átökin við Rússa á þessu ári.

Olíugjald verður fellt niður um mitt ár og nýtt kílómetragjald kemur í staðinn. Fjármálaráðherra segir breytingarnar óumflýjanlegar.

Litlu munaði að sjúkraflugvél þyrfti að lenda á Keflavíkurflugvelli í gær vegna óhagstæðra veðurskilyrða á Reykjavíkurflugvelli. Flugrekstrarstjóri Norlandair segir einu lausnina að fella trén í Öskjuhlíð og opna flugbrautina aftur.

Kaldvík gæti þurft að endurskoða eitt af fyrirhuguðum laxeldissvæðum sínum í Seyðisfirði, meðal annars vegna snjóflóðahættu. Í hættumati Veðurstofunnar var aðeins fjallað um mögulegan mannskaða ekki umhverfisslys.

Ríkissáttasemjari hefur kallað samninganefndir allra aðildarfélaga Kennarasambands Íslands að samningaborðinu í dag. Víðtæk verkföll hefjast að óbreyttu á föstudag.

Fyrrverandi dómsmálaráðherra hefur lagt fram frumvarp, sem ráðuneytið vann í hans tíð, um fækkun sýslumanna. Nýr ráðherra leggur sams konar frumvarp fram í næsta mánuði.

Rófustappa olli veikindum hátt í áttatíu manns eftir þorrablót í Brúarási um helgi. Framkvæmdastjóri Heilbrigðiseftirlits Austurlands segir að stappan geti verið varasöm.

Við eigum skilið að komast á stórmót, segir landsliðsmaður í körfubolta. Ísland mætir Ungverjalandi á morgun og getur tryggt sér sæti á Evrópumótinu.

Daglegur fréttaskýringaþáttur þar sem stór og lítil fréttamál eru matreidd á einfaldan hátt.

Við heyrum sögu tveggja kvenna sem hafa með aðstoð tækninnar náð að skapa sér góðar tekjur fyrir listsköpun með hekli og prjóni. Þær eiga það sameiginlegt að hafa vakið áhuga fólks á gömlum hefðum og hreinlega komið þeim aftur í tísku. Þær selja stafrænar uppskriftir í netverslun og á veitum á borð við Ravelry. Viðmælendur: Heléne Magnússon og Tinna Þórudóttir Þorvaldar. Umsjón: Þóra Tómasdóttir

Opin og gagnrýnin umræða um vísindi, nýsköpun, umhverfi, fréttir og samfélagsmál.

Umsjón: Arnhildur Hálfdánardóttir og Pétur Magnússon.

Netfang: samfelagid@ruv.is

Reykur er ný skaðaminnkandi þjónusta fyrir fólk sem reykir ópíóíða og örvandi efni. Þjónustan er á vegum skaðaminnkunarsamtakanna Matthildar, og þykir frekar nýstárleg á íslenskan mælikvarða. Samfélagið heimsótti hálfgerðar höfuðstöðvar Reyks í Andrými á Bergþórugötu, og ræddi við Svölu Jóhannesdóttur, forgöngukonu verkefnisins, um þjónustuna, vímuefnareykingar og skaðaminnkun.

Edda Olgudóttir kemur til okkar í lok þáttar - við verðum á ljúffengum nótum í spjalli dagsins og afhjúpum raunverulega staðsetningu hins svokallaða eftirréttarhólfs.

Tónlist:

Guðmundur Pétursson Tónlistarm., Guðmundur Pétursson Tónlistarm. - Samfélagið Millistef (úr laginu Tegund).

TRACY CHAPMAN - Smoke And Ashes [Radio Edit].

ZZ TOP - Brown Sugar.

Útvarpsfréttir.

Tónlist frá ýmsum tímum úr ólíkum héruðum Djasslandsins. Íslenskt og erlent í bland.

Lagalisti:

Shearing, George - I see nothing to laugh about.

Waters, Muddy - Got my mojo working.

Mezzoforte - Beyond the horizon.

Sigurður Flosason, Legardh, Cathrine - Fyr og flamme.

New Air - Apricots on their wings.

Afro-Latin Jazz Orchestra, O'Farrill, Arturo - Clump, unclump.

Kári Egilsson Band - Óróapúls.

Ásgeir Ásgeirsson Tónlistarm., Qvick, Erik, Agnar Már Magnússon, Bjarni Sveinbjörnsson - Conversations.

O.N.E. - I See You.

Svetlana Marinchenko Trio - Berlin moment.

Útvarpsfréttir.

Leikin er tónlist, ljóð og viðtöl úr safni útvarpsins.

Endurflutt eru viðtöl Stefáns Jónssonar við Strandamenn sem hljóðrituð voru árið 1962. Rætt er við Andrés Guðmundsson, gamlan sjómann og kvæðamann í Norðurfirði á Ströndum sem segir frá lífshlaupi sínu og kveður nokkrar stemmur. Einnig ræðir Stefán við Þorstein Guðmundsson, refaskyttu á Finnbogastöðum í Árneshreppi á Ströndum. sem segir frá göldrum, refaveiðum, sjóskrímsli og vetrarferðum við erfiðar aðstæður.

Umsjón hefur Jónatan Garðarsson.

(Áður á dagskrá 1998)

Útvarpsfréttir.

.

Þáttur fyrir áhugafólk um listir og menningu. Ljósi varpað á það sem efst er á baugi hverju sinni, menningin nær og fjær skoðuð frá ólíkum sjónarhornum og skapandi miðlar settir undir smásjána.

Umsjón: Halla Harðardóttir og Melkorka Ólafsdóttir.

Síðustu ár hefur hópur íslenskra listamanna heimsótt Varanasi á Indlandi og dvalið þar á vinnustofum Kriti gallerísins, sótt sér næringu og innblástur. Afrakstur dvalarinnar má sjá á sýningu sem nú stendur yfir í Listasafni Árnesinga og hefur yfirskriftina Meðal guða og manna. Um sýningarstjórn sér Pari Stave, en hópurinn telur sex mótaða og margreynda íslenska listamenn, þau Margréti H. Blöndal, Guðjón Ketilsson, Eygló Harðardóttur, Sólveigu Aðalsteinsdóttur, Sigurð Árna Sigurðsson og Einar Fal Ingólfsson, sem er forsprakkinn að þessu viðamikla verkefni.

Það finnast varla ólíkari lönd og menningarheimar en Ísland og Indland og íslensku listamennirnir sem héldu til Varanasi fetuðu í fótspor margra annarra listamanna og hugsuða sem hafa farið þangað í leit að áhrifum og upplifunum. Varanasi er borg öfga, lita og fjölskrúðugs mannlífs, þar sem dauðinn er alltaf nálægur við hið helga Gangesfljót. Við heyrum af upplifunum listamannnanna sex, ásamt stofnanda gallerísins og vinnustofunnar, Navneet Raman. Svipmynd dagsins er af vinnustofu í Varanasi.

Umsjón: Melkorka Ólafsdóttir

Útvarpsfréttir.

Popp og pólitík

Umsjón: Kristján Guðjónsson og Lóa Björk Björnsdóttir.

Þessa dagana eru tvær ólíkar íslenskar bíómyndir í kvikmyndahúsum sem fjalla þó báðar um dauðann. Hrollvekjan The Damned eftir Þórð Pálsson og Fjallið eftir Ásthildi Kjartansdóttur. Við fáum kvikmyndagagnrýni um myndirnar frá Kolbeini Rastrick.

Katrín Helga Ólafsdóttir er sérstök áhugakona um hvali og hvalahljóð. Í pistli segir hún frá þessum risum hafsins og það hvernig upptökur af söng hvalanna breytti afstöðu fólks til skepnanna.

Við heyrum svo efndurflutt viðtal við Jón Helga Hólmgeirsson vöruhönnuð sem dvaldi í Kyoto að læra sérstaka trésmíðalist, japanskar samsetningar.

Fréttir

Fréttir

Forsetar Bandaríkjanna og Úkraínu vanda hvor öðrum ekki kveðjurnar. Trump kallar Zelensky einræðisherra, sem á móti segir Trump lifa í rússneskri upplýsingaóreiðu.

Leikskólakennarar í tveimur sveitarfélögum til viðbótar hafa samþykkt verkfallsboðun. Samninganefndir kennara, ríkis og sveitarfélaga sitja á fundi til að reyna að afstýra næstu verkföllum sem eiga að hefjast á föstudag.

Enn eru nokkrar vikur í að lausn fáist í deilu ríkissaksóknara og vararíkissaksóknara. Ákvörðun fyrri ráðherra torveldar málið.

Heilsugæsla höfuðborgarsvæðisins þarf að greiða fimm milljóna króna stjórnvaldssekt vegna þess að hún veitti einkareknum heilsugæslustöðvum og fleirum aðgang að sjúkraskrárkerfi sínu.

Og traust almennings í garð þjóðkirkjunnar hefur aukist en embætti forseta nýtur minna trausts en áður.

Umsjón: Ævar Örn Jósepsson og Brynjólfur Þór Guðmundsson

Tæknimaður: Mark Eldred

Stjórn útsendingar: Margrét Júlía Ingimarsdóttir

Fréttir og fréttaskýringar í útvarpi, þar sem kafað er dýpra í málin, þau sett í stærra samhengi og skýringa leitað.

Í síðustu viku var sérstök umræða á þingi um alvarlega stöðu í orkumálum, flestir tóku undir að staðan væri það sannarlega og viku líka að rammaáætlun og viðruðu um hana efasemdir. Mikilvægt væri að sameinast um næstu skref en þau yrðu ekki tekin á grundvelli rammaáætlunar sagði málshefjandinn. Orkumálaráðherra sagði að núverandi stjórn ætlaði að rjúfa kyrrstöðu sem ríkt hefði. Rammaáætlun hefur oft verið þrætuepli og átök um virkjanir hverfast gjarnan um hana - en í raun er ekki hægt að búast við að rammaáætlun geri meira en að leggja grunn fyrir upplýsta umræðu og ákvörðun Alþings um virkjanakosti að dómi Jóns Geirs Péturssonar formanns verkefnisstjórnarinnar. Anna Kristín Jónsdóttir ræðir við hann.

Aukin notkun á gervigreind, styrkir til að kaupa reiðhjól en fyrst og fremst sameining stofnana og einfaldara stjórnkerfi eru meðal þeirra hugmynda sem ráðuneytin leggja til um hagræðingu í ríkisrekstri. Starfshópur forsætisráðherra er kominn með drög og ætlar að skila fullgerðum tillögum á tilsettum tíma. Freyr Gígja Gunnarsson tók saman og ræddi við Björn Inga Victorsson, forstjóra Steypustöðvarinnar, löggiltan endurskoðanda og formann starfsfhóps forsætisráðherra.

Þjóðverjar ganga til kosninga sunnudaginn 23. febrúar, hálfu ári fyrr en ætlað var, þar sem stjórn Jafnaðarmanna, Frjálslyndra demókrata og Græningja liðaðist í sundur. Ævar Örn Jósepsson fer yfir stöðu flokkanna eins og hún er í skoðanakönnunum nokkrum dögum fyrir kosningar og líkleg stjórnarmynstur.

Umsjón: Ævar Örn Jósepsson

Tæknimaður: Mark Eldred

Þáttur fyrir forvitna krakka og aðra fjölskyldumeðlimi. Sigyn Blöndal segir frá fólki, fyrirbærum og hugmyndum á upplýsandi hátt.

Hvað er bylting? Hvaðan kemur þetta orð og hvað þýðir það? Hverjar eru helstu byltingarnar? Hvað þýðir að byltingin éti börnin sín? Hvað er ógnarstjórn, valdarán og uppþot? Í gamla daga dóu oft margir í byltingum hver er þá munurinn á byltingu og stríði? Hvað lærðum við af Frönsku byltingunni og hvaða áhrif hafði hún?

Þetta og margt fleira spennandi í þættinum.

Sérfræðingur þáttarins er:

Njörður Sigurjónsson byltingarfræðingur

Veðurfregnir kl. 18:50.

Dánarfregnir.

Opin og gagnrýnin umræða um vísindi, nýsköpun, umhverfi, fréttir og samfélagsmál.

Umsjón: Arnhildur Hálfdánardóttir og Pétur Magnússon.

Netfang: samfelagid@ruv.is

Reykur er ný skaðaminnkandi þjónusta fyrir fólk sem reykir ópíóíða og örvandi efni. Þjónustan er á vegum skaðaminnkunarsamtakanna Matthildar, og þykir frekar nýstárleg á íslenskan mælikvarða. Samfélagið heimsótti hálfgerðar höfuðstöðvar Reyks í Andrými á Bergþórugötu, og ræddi við Svölu Jóhannesdóttur, forgöngukonu verkefnisins, um þjónustuna, vímuefnareykingar og skaðaminnkun.

Edda Olgudóttir kemur til okkar í lok þáttar - við verðum á ljúffengum nótum í spjalli dagsins og afhjúpum raunverulega staðsetningu hins svokallaða eftirréttarhólfs.

Tónlist:

Guðmundur Pétursson Tónlistarm., Guðmundur Pétursson Tónlistarm. - Samfélagið Millistef (úr laginu Tegund).

TRACY CHAPMAN - Smoke And Ashes [Radio Edit].

ZZ TOP - Brown Sugar.

Guðrún Borgfjörð var dóttir Jóns Borgfirðings og systir Klemensar Jónssonar landritara og Finns Jónssonar prófessors. Hún var ekki studd til mennta eins og þeir þó hún væri bókhneigð og fróðleiksfús. Klemens bróðir Guðrúnar hvatti hana til að rita endurminningar sínar. Hún bregður upp mynd af æskuheimili sínu, lýsir hversdagslífinu, samtímanum, atburðum sem hún tók þátt í og fólki sem hún kynntist.

Jón Aðils les.

(Áður á dagskrá 1973)

Veðurfregnir kl. 22:05.

Árið 1944 var tekinn upp sá siður hjá Ríkisútvarpinu að lesa alla Passíusálma Hallgríms Péturssonar á föstunni. Sigurður Skúlason les.

Nýtt hljóðrit.

Um litróf mannlífsins. Okkur er ekkert mannlegt óviðkomandi. Alla virka daga milli kl. 11-12 á Rás 1.

netfang: mannlegi@ruv.is

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Gunnar Hansson.

Við höfum fjallað talsvert um samfélagsmiðlanotkun og snjalltækjanotkun, ekki síst unga fólksins, í þættinum og þær afleiðingar sem hún getur haft. Þórhildur Halldórsdóttir, dósent við Sálfræðideild HR og barnasálfræðingur og Berglind Sveinbjörnsdóttir, lektor við Sálfræðideild HR og forstöðukona MSc námsins í hagnýtri atferlisgreiningu HR komu í þáttinn í dag og fræddu okkur um niðurstöður íslenskra rannsókna á tengslum samfélagsmiðla og tölvunotkunar við líðan ungmenna og hagnýt ráð fyrir foreldra barna.

Söngleikur um ævi Marlene Dietrich var frumsýndur fyrir nokkrum dögum á Hótel Parliament, í Sjálfsstæðissalnum, sem margir þekkja betur sem gamla Nasa salinn. Höfundur og aðalleikona verksins, Sigríður Ásta Olgeirsdóttir leikkona og söngkona, féll fyrir ævisögu Dietrich sem hún fékk í jólagjöf frá systur sinni. Í sýningunni notar hún lög Dietrich til að segja söguna, en Sigríður syngur á fjórum tungumálum en leiknu atriðin eru á íslensku. Farið er í gegn um líf Marlene Dietrich, ástir og ævintýri, örvætingarfulla vonbiðla og harmþrungið ævikvöld. Við ræddum við Sigríði Ástu Olgeirsdóttur í þættinum.

Tónlist í þætti dagsins:

Hæ vinur minn / Fjallabræður (Halldór Gunnar Pálsson, texti Halldór Gunnar Pálsson og Magnús Þór Sigmundsson)

Harvest moon / Neil Young (Neil Young)

Lili Marlene / Marlene Diethrich (Norbers Schultze)

Ich bin von kopf bis fuzz auf Liebe eingestellt / Marlene Dietrich (Frederick Hollaender)

UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Popp og pólitík

Umsjón: Kristján Guðjónsson og Lóa Björk Björnsdóttir.

Þessa dagana eru tvær ólíkar íslenskar bíómyndir í kvikmyndahúsum sem fjalla þó báðar um dauðann. Hrollvekjan The Damned eftir Þórð Pálsson og Fjallið eftir Ásthildi Kjartansdóttur. Við fáum kvikmyndagagnrýni um myndirnar frá Kolbeini Rastrick.

Katrín Helga Ólafsdóttir er sérstök áhugakona um hvali og hvalahljóð. Í pistli segir hún frá þessum risum hafsins og það hvernig upptökur af söng hvalanna breytti afstöðu fólks til skepnanna.

Við heyrum svo efndurflutt viðtal við Jón Helga Hólmgeirsson vöruhönnuð sem dvaldi í Kyoto að læra sérstaka trésmíðalist, japanskar samsetningar.