Bæn og hugleiðing að morgni dags.

Séra Guðný Hallgrímsdóttir flytur.

Útvarpsfréttir.

Björn Þór Sigbjörnsson og Þórunn Elísabet Bogadóttir fylgja hlustendum inn í daginn, skýra baksvið frétta og ræða við áhugavert fólk um Ísland og umheiminn.

Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir utanríkisráðherra var gestur Boga Ágústssonar í Heimsglugganum þennan morguninn. Þau ræddu alþjóðamálin vítt og breitt og stöðu Íslands í viðsjárverðum heimi.

Ríkisstjórnin boðar auðlindastefnu og auðlindagjöld - réttlát auðlindagjöld, samkvæmt stefnuyfirlýsingunni. Undir eru allar sameiginlegar auðlindir þjóðarinnar. Indriði H. Þorláksson, fyrrverandi ríkisskattstjóri, hefur lengi velt fyrir sér gjaldtöku af auðlindum.

Í síðasta hluta þáttarins ferðuðumst við aftur í tímann með Vilborgu Davíðsdóttur rithöfundi. Hún hefur valið sér persónur og sögusvið liðinna alda að skrifa um í bókum sínum og nú stendur mikið til: Annars vegar ætlar hún að flytja sjálfa Laxdælu á Sögulofti Landnámssetursins í Borgarnesi og hins vegar að kenna spuna á snældu á Landnámssýningunni í Aðalstræti í Reykjavík.

Tónlist:

Hljómsveit Magnúsar Ingimarssonar, Vilhjálmur Vilhjálmsson - Það er bara þú.

Páll Stefánsson, Gísli Ólafsson - Lækurinn (Stemma Páls og Gísla).

Útvarpsfréttir.

Útvarpsfréttir.

Gestir úr öllum kimum þjóðfélagsins deila sögu sinni með hlustendum. Umsjón: Sigurlaug M. Jónasdóttir.

Umsjón: Halldóra Björnsdóttir.

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Umsjón: Kristján Kristjánsson.

Útvarpsfréttir.

Um litróf mannlífsins. Okkur er ekkert mannlegt óviðkomandi. Alla virka daga milli kl. 11-12 á Rás 1.

netfang: mannlegi@ruv.is

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Gunnar Hansson.

Lífið er núna dagurinn er haldin í dag, en þessi vitundarvakning Krafts er árleg og er ein stærsta fjáröflun félagsins og stendur til 12.febrúar. Kraftur hvetur vinnustaði til að brjóta upp hversdagsleikann með því t.d. að bjóða upp á appelsínugular veitingar og jafnvel að klæðast í appelsínugul föt og einhverjar byggingar eru lýstar upp með appelsínugulri lýsingu sem er litur Krafts. Við ræddum við þær Ragnhildi Þóru Hafsteinsdóttur og Katrínu Petersen í dag. Ragnhildur sagði okkur frá þeirri lífsreynslu að greinast með bráðahvítblæði þegar hún var í mastersnámi og á 30. viku í meðgöngu af þriðja barni. Ragnhildur var greind á fimmtudegi og var líf hennar og ófædda drengsins hennar í húfi. Lyfjameðferð hófst strax tveimur dögum eftir greiningu og að auki kom í ljós hjartabilun sem gerði það að verkum að það yrði ekki öruggt fyrir hana að fara inn í fæðingu. Kraftur selur húfur til styrktar í tilefni vitundarvakningarinnar og ágóðinn af sölunni fer allur í styrktarsjóð Krafts.

Hvernig er talað á þínum vinnustað? Er mikið slúðrað þar? Gréta Bergrún Jóhannesdóttir, doktor í félagsfræði, sem kallar sig líka Doktor slúður, fer á vinnustaði, hittir hópa, félagasamtök og jafnvel bæjarfélög þar sem hún talar um slúður sem valdatæki og stjórnun, en í doktorsrannsókn sinni rannsakaði hún slúður í minni samfélögum um allt land. Gréta Bergrún útskýrði þetta betur fyrir okkur í þættinum í dag.

Tónlist í þættinum:

Heima er hjá þér / Magni Ásgeirsson (Vignir Snær og Magni Ásgeirsson)

Hér á ég heima / Fjallabræður og Sverrir Bergmann (Tómas Jónsson og Magnús Þór Sigmundsson)

Heima / Haukur Morthens og hljómsveit Jörns Grauengaards (Oddgeir Kristjáns, texti Ási í Bæ)

UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Dánarfregnir.

Útvarpsfréttir.

Íslenskt lag eða tónverk.

Útvarpsfréttir.

Minnst 30 létust í flugslysi í Washington-borg í Bandaríkjunum í gærkvöld. Farþegaflugvél og herþyrla skullu saman og höfnuðu í Potomac-ánni. Björgunarstarf stendur enn, við afar krefjandi aðstæður.

Forseti ASÍ telur forsendur fyrir því að Seðlabankinn lækki stýrivexti í næstu viku. Verðbólgan heldur áfram að hjaðna og hefur ekki verið minni í rúm þrjú ár.

Ríkissáttasemjari leggur fram innanhústillögu í deilu kennara, ríkisins og sveitarfélaga á samningafundi sem hefst klukkan fjögur.

Leikarar í Borgarleikhúsinu segjast niðurlægðir eftir að hafa fengið upplýsingar um laun annarra starfsmanna sem séu margfalt hærri. Ný viðmið um launasetningu hafi verið sett í skjóli nætur.

Miklar annir hafa verið hjá lögreglunni á Suðurnesjum vegna slæmrar færðar og vonskuveðurs. Landhelgisgæslan hvetur fólk til að fara varlega við sjávarsíðuna og á sjó.

Utanríkisráðherra segir að Íslendingar þurfi að auka framlög til varnarmála; það verði að taka þessi mál alvarlega.

Salwan Momika, sem var alræmdur fyrir að brenna kóraninn í Svíþjóð í hitteðfyrra, var í gær skotinn til bana. Talið er að morðinu hafi verið streymt beint á netinu.

Króatíska landsliðið, sem Dagur Sigurðsson þjálfar, mætir því franska í undanúrslitum heimsmeistaramóts karla í handbolta í kvöld. Ólafur Stefánsson segir að það kraftaverk ef Króatía hefur betur.

Daglegur fréttaskýringaþáttur þar sem stór og lítil fréttamál eru matreidd á einfaldan hátt.

Fréttin um að Vinnumálastofnun megi ekki hýsa flóttamenn í JL-húsinu í Vesturbænum vakti mikla athygli í síðustu viku.

Rætt er við tvær konur frá Venesúela sem eru búsettar í húsinu. Þær eru flóttamenn og bíða eftir niðurstöðu frá yfirvöldum um hvort þær megi setjast hér að.

Þær lýsa lífi sínu í JL-húsinu og segjast ekki skilja af hverju nágrannar þeirra vilji ekki að þær fái að búa áfram þar.

Umsjón: Ingi Freyr Vilhjálmsson

Opin og gagnrýnin umræða um vísindi, nýsköpun, umhverfi, fréttir og samfélagsmál.

Umsjón: Arnhildur Hálfdánardóttir og Pétur Magnússon.

Netfang: samfelagid@ruv.is

Annað kjörtímabil Donalds Trump í embætti Bandaríkjaforseta hófst með sannkölluðu forsetatilskipanaflóði. Á síðustu viku hefur hann meðal annars tekið ákvarðanir um innflytjendamál, loftslagsmál og rekstur hins opinbera, en eitt af því sem hefur vakið athygli eru tilskipanir Trumps sem tengjast kynjamálum og réttindum hinsegin fólks, sem gætu haft afdrifaríkar afleiðingar fyrir hinsegin fólk í Bandaríkjunum. En hvaða áhrif gætu þessar tilskipanir haft? og… Skiptir það máli fyrir okkur hér á Íslandi? Í dag fáum við til okkar Bjarndísi Helgu Tómasdóttur, formann Samtakanna 78, og Reyn Alpha Magnúsdóttur, forseta Trans Ísland, til að ræða þessi mál.

Og síðan bregðum við okkur vestur á land, og heimsækjum eina af grunnstoðum vesturlenskrar ferðaþjónustu í Borgarnesi. Við kíkjum í Landnámssetrið, fræðumst um starfsemina þar, og kynnum okkur íslendingasögurnar sem þær Sigríður Margrét Guðmundsdóttir Helga Margrét Friðriksdóttir vinna við að miðla.

Tónlist úr þættinum

Waxahatchee - Lilacs.

Útvarpsfréttir.

Umsjón: Una Margrét Jónsdóttir.

Drottningin af Saba er persóna sem sagt er frá í Fyrri konungabók Biblíunnar. Hún er rík og voldug drottning sem kemur að heimsækja Salómon konung og hrífst af speki hans. Í þættinum "Á tónsviðinu" 31. janúar verða flutt atriði úr tónverkum sem snúast að einhverju eða öllu leyti um  drottningunni af Saba. Þar má nefna óratóríuna "Salómon" eftir Georg Friedrich Händel, óperuna "Drottningin af Saba" eftir Charles Gounod og ballettinn "Belkis drottning af Saba" eftir Ottorino Respighi. Umsjón með þættinum hefur Una Margrét Jónsdóttir og lesarar eru Björn Þór Sigbjörnsson og Halla Harðardóttir.

Útvarpsfréttir.

Eyðibýlið er viðtals og tónlistarþáttur þar sem viðmælandi er settur í þá stöðu að verða að dvelja í eina viku í einangrun á eyðibýli. Þar hefur hann allt til alls nema fjölmiðla og fjarskiptatæki. Til að stytta honum stundir fær hann að velja nokkur lög til að hlusta á, eina bók til að lesa og svo eitt þarfaþing sem hann má hafa með sér. Í þættinum gerir viðmælandinn grein fyrir vali sínu og svo því helsta sem hann myndi taka sér fyrir hendur í þessar einnar viku einveru.

Viðmælandi í Eyðibýlinu er Steinþór Helgi Arnsteinsson, umboðmaður hljómsveitarinnar Hjaltalín. Umsjón: Margrét Sigurðardóttir

Útvarpsfréttir.

Þáttur fyrir áhugafólk um listir og menningu. Ljósi varpað á það sem efst er á baugi hverju sinni, menningin nær og fjær skoðuð frá ólíkum sjónarhornum og skapandi miðlar settir undir smásjána.

Umsjón: Halla Harðardóttir og Melkorka Ólafsdóttir.

Veðurskeytin er leikin heimildarmynd sem verður frumsýnd í Rotterdam um helgina. Myndin fjallar um tímamót í lífi ástríðufulls fræðimanns, en Marteinn Helgi Sigurðsson, doktor í miðaldafræðum frá Cambridge-háskóla, þarf að endurskoða líf sitt þegar hann er greindur með geðhvörf. Bergur Bernburg leikstýrir og skrifar einnig handritið ásamt Jóni Atla Jónassyni, en þeir eru æskuvinir Marteins Helga. Jón Atli verður gestur okkar í dag.

Annað kvöld býður Lífspekifélagið upp á fyrirlestur um yfirnáttúrulega anda í íslamskri trú og menningu. Fyrirlesturinn flytur Kristján Þór Sigurðsson, doktor í mannfræði, sem hefur sérhæft sig í íslamskri menningu. Hann kom í hljóðstofu í morgun og gaf okkur smá innsýn inn í tilvist þessara ósýnilegu eld-anda, sem kallaðir eru Jinn.

Trausti Ólafsson rýnir í Ifígeníu í Ásbrú og Halldór Hauksson rýnir í upphafstónleika Myrkra músíkdaga.

Útvarpsfréttir.

Popp og pólitík

Umsjón: Kristján Guðjónsson, Lóa Björk Björnsdóttir og Anna Gyða Sigurgísladóttir.

Nú á dögunum kom út leikin bíómynd um ævi Bob Dylan. Myndin A complete unknown er í leikstjórn James Mangold og byggir á blaðamennskubókinni Dylan Goes Electric! sem fjallar um það þegar Dylan stakk gítarnum sínum í samband við rafmagn á Newport folk festival, átökin í kringum þá umdeildu ákvörðun

Timothée Chalamet fer með aðalhlutverkið og er ómótstæðilegur sem andhetjan Dylan. Snorri Helgason kemur og ræðir myndina við Lóu og Kristján.

Á laugardaginn verður frumsýnd heimildarmyndin Hanna, She's a Rebel eftir mexíkósku kvikmyndagerðarkonuna Láru López. Myndin fjallar um Hönnu Pálsdóttur, 83 ára íslenska konu sem sneri lífi sínu við þegar hún hætti að vinna sem bankastarfsmaður og innritaði sig í listaskóla til að verða málari. Lára er gestur Lestarinnar í þætti dagsins, hún segir okkur nánar frá myndinni og lífi sínu á Íslandi en hún hefur nú búið hér á landi síðustu sex ár.

Við fylgjum eftir umfjöllun okkar fyrr í vikunni um aukna trúrækni ungra karlmanna af Z-kynslóðin. Við rýnum í tölur um kirkjusókn ungra karlmanna í nokkrum löndum.

Fréttir

Fréttir

Ríkissáttasemjari lagði fram innanhústillögu í deilu kennara, ríkisins og sveitarfélaga á samningafundi í dag. Samninganefndir hafa frest til laugardags til að taka afstöðu til tillögunnar - verkföll skella á á mánudag verði hún ekki samþykkt.

Vonskuveður hefur verið á vestanverðu landinu í dag með tilheyrandi ófærð. Veðrið gengur niður í kvöld en veðurviðvaranir hafa verið gefnar út fyrir landið allt um helgina.

Ríkisstjórnarsamstarfinu í Noregi hefur verið slitið. Ágreiningur hefur verið milli stjórnarflokkanna um hvort innleiða eigi þrjár orkutilskipanir Evrópusambandsins.

Donald Trump Bandaríkjaforseti ýjaði að því á blaðamannafundi að forverar hans í starfi bæru sök í flugslysi í Washingtonborg í nótt þar sem á sjöunda tug eru taldir af.

Löngum biðlistum eftir þjónustu á dag- og göngudeild geðdeildar Sjúkrahússins á Akureyri hefur verið útrýmt.

Og uppsjávarskipið Huginn VE strandaði í innsiglingunni í Vestmannaeyjahöfn í dag.

Umsjón: Ævar Örn Jósepsson og Ásta Hlín Magnúsdóttir

Tæknimaður: Jón Þór Helgason

Stjórn útsendingar: Valgerður Þorsteinsdóttir

Fréttir og fréttaskýringar í útvarpi, þar sem kafað er dýpra í málin, þau sett í stærra samhengi og skýringa leitað.

Forsetaskrifstofan veitti óskýr svör við fyrirspurnum um hvar Halla Tómasdóttir, forseti íslands, hefði verið þegar minningarathöfn um helförina í Auschwitz fór fram á mánudag. Freyr Gígja Gunnarsson fann svarið í Stjórnartíðindum.

„Þetta er ekki niðurstaðan sem ég hefði óskað mér,“ sagði Jónas Gahr Støre, forsætisráðherra Noregs, á fréttafundi eftir að ljóst var að stjórn hans var sprungin. Hann sagði samvinnu og vináttu flokkanna sem að henni stóðu - og þeirra Trygve Slagsvold Vedum, formanns Miðflokksins - hafa verið traust og honum mikils virði - og væri það enn. Það breytti því þó ekki að stjórnin sprakk eins og spáð hafði verið. Støre situr þó áfram á stóli forsætisráðherra. Við tekur líf í minnihlutastjórn Verkamannaflokksins og löng kosningabarátta því ekki má rjúfa þing. Kosið verður til nýs Stórþings 8. september í haust. Gísli Kristjánsson segir frá.

Aftökur dauðadæmdra fanga voru teknar upp að nýju í Bandaríkjunum 1976, eftir nokkurra ára hlé vegna réttaróvissu. Frá þeim tíma hafa um 8.500 manns verið dæmdir til dauða þar í landi og rúmlega 1.600 þeirra verið teknir af lífi. Rannsóknir hafa sýnt að fælingarmáttur dauðarefsingar er enginn. Vitað er að kostnaðurinn er svimandi hár. Og það sem líka er vitað er, að um það bil einn af hverjum átta föngum sem dæmdir hafa verið til dauða í Bandaríkjunum frá 1973 hafa verið hreinsaðir af sök. Ekkert af þessu kom þó í veg fyrir það, að Donald Trump, nýskipaður Bandaríkjaforseti, gerði það að einu sínu fyrsta embættisverki að skipa fyrir um að auka skuli áherslu á að dæma fólk til dauða hvenær sem lög leyfa - og að fullnusta skuli þá dóma, svikalaust. Ævar Örn Jósepsson ræddi þetta við Evu Einarsdóttur, formann Íslandsdeildar Amnesty International.

Umsjón: Ævar Örn Jósepsson

Tæknimaður: Jón Þór Helgason

Í þessum þáttum köfum við djúpt ofan í þjóðsögukistu heimsins. Sögurnar eru allskonar, sumar fyndnar, aðrar fróðlegar, sumar alveg út í hött og enn aðrar kannski svolítið hræðilegar eða draugalegar. Í hverjum þætti heyrum við tvær eða þrjár þjóðsögur frá ýmsum heimshornum.

Umsjón: Ingibjörg Fríða Helgadóttir.

Þjóðsaga þáttarins:

Perlan sem skein í myrkri (Kína)

Leikraddir:

Arnar Leví Baldvinsson

Gunnar Hansson

Karen Sæberg Guðmundsdóttir

Hákon Kristjánsson

Pétur Grétarsson

Sigríður Halldórsdóttir

Þorgerður Ása Aðalsteinsdóttir

Handrit, lestur, klipping og hljóðskreyting: Ingibjörg Fríða Helgadóttir

Veðurfregnir kl. 18:50.

Dánarfregnir.

Hlustendum veitt innsýn í efnisskrá tónleika kvöldsins.

Beinar útsendingar frá tónleikum Sinfóníuhljómsveitar Íslands í Eldborg, Hörpu.

Bein útsending frá tónleikum Sinfóníuhljómsveitar Íslands í Eldborg, Hörpu.

Á efnisskrá:

*In the South (Alassio), konsertforleikur eftir Edward Elgar.

*Fiðlukonsert eftir Þórð Magnússon - frumflutningur.

*Konsert fyrir hljómsveit eftir Jennifer Higdon.

Einleikari: Ari Þór Vilhjámsson.

Stjórnandi: Osmo Vänskä.

Kynnir: Pétur Grétarsson.

Veðurfregnir kl. 22:05.

Um litróf mannlífsins. Okkur er ekkert mannlegt óviðkomandi. Alla virka daga milli kl. 11-12 á Rás 1.

netfang: mannlegi@ruv.is

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Gunnar Hansson.

Lífið er núna dagurinn er haldin í dag, en þessi vitundarvakning Krafts er árleg og er ein stærsta fjáröflun félagsins og stendur til 12.febrúar. Kraftur hvetur vinnustaði til að brjóta upp hversdagsleikann með því t.d. að bjóða upp á appelsínugular veitingar og jafnvel að klæðast í appelsínugul föt og einhverjar byggingar eru lýstar upp með appelsínugulri lýsingu sem er litur Krafts. Við ræddum við þær Ragnhildi Þóru Hafsteinsdóttur og Katrínu Petersen í dag. Ragnhildur sagði okkur frá þeirri lífsreynslu að greinast með bráðahvítblæði þegar hún var í mastersnámi og á 30. viku í meðgöngu af þriðja barni. Ragnhildur var greind á fimmtudegi og var líf hennar og ófædda drengsins hennar í húfi. Lyfjameðferð hófst strax tveimur dögum eftir greiningu og að auki kom í ljós hjartabilun sem gerði það að verkum að það yrði ekki öruggt fyrir hana að fara inn í fæðingu. Kraftur selur húfur til styrktar í tilefni vitundarvakningarinnar og ágóðinn af sölunni fer allur í styrktarsjóð Krafts.

Hvernig er talað á þínum vinnustað? Er mikið slúðrað þar? Gréta Bergrún Jóhannesdóttir, doktor í félagsfræði, sem kallar sig líka Doktor slúður, fer á vinnustaði, hittir hópa, félagasamtök og jafnvel bæjarfélög þar sem hún talar um slúður sem valdatæki og stjórnun, en í doktorsrannsókn sinni rannsakaði hún slúður í minni samfélögum um allt land. Gréta Bergrún útskýrði þetta betur fyrir okkur í þættinum í dag.

Tónlist í þættinum:

Heima er hjá þér / Magni Ásgeirsson (Vignir Snær og Magni Ásgeirsson)

Hér á ég heima / Fjallabræður og Sverrir Bergmann (Tómas Jónsson og Magnús Þór Sigmundsson)

Heima / Haukur Morthens og hljómsveit Jörns Grauengaards (Oddgeir Kristjáns, texti Ási í Bæ)

UMSJÓN GUÐRÚN GUNNARSDÓTTIR OG GUNNAR HANSSON

Popp og pólitík

Umsjón: Kristján Guðjónsson, Lóa Björk Björnsdóttir og Anna Gyða Sigurgísladóttir.

Nú á dögunum kom út leikin bíómynd um ævi Bob Dylan. Myndin A complete unknown er í leikstjórn James Mangold og byggir á blaðamennskubókinni Dylan Goes Electric! sem fjallar um það þegar Dylan stakk gítarnum sínum í samband við rafmagn á Newport folk festival, átökin í kringum þá umdeildu ákvörðun

Timothée Chalamet fer með aðalhlutverkið og er ómótstæðilegur sem andhetjan Dylan. Snorri Helgason kemur og ræðir myndina við Lóu og Kristján.

Á laugardaginn verður frumsýnd heimildarmyndin Hanna, She's a Rebel eftir mexíkósku kvikmyndagerðarkonuna Láru López. Myndin fjallar um Hönnu Pálsdóttur, 83 ára íslenska konu sem sneri lífi sínu við þegar hún hætti að vinna sem bankastarfsmaður og innritaði sig í listaskóla til að verða málari. Lára er gestur Lestarinnar í þætti dagsins, hún segir okkur nánar frá myndinni og lífi sínu á Íslandi en hún hefur nú búið hér á landi síðustu sex ár.

Við fylgjum eftir umfjöllun okkar fyrr í vikunni um aukna trúrækni ungra karlmanna af Z-kynslóðin. Við rýnum í tölur um kirkjusókn ungra karlmanna í nokkrum löndum.