Bæn og hugleiðing að morgni dags.

Séra Jón Ómar Gunnarsson flytur.

Útvarpsfréttir.

Björn Þór Sigbjörnsson og Þórunn Elísabet Bogadóttir fylgja hlustendum inn í daginn, skýra baksvið frétta og ræða við áhugavert fólk um Ísland og umheiminn.

Jólabókaflóðið er hafið; nýjar bækur fylla borðin í búðunum; höfundar kynna verk sín og útgefendur vona það besta. Það er vertíð og mikið í húfi. Pétur Már Ólafsson í Bjarti-Veröld hefur verið lengi í útgáfubransanum, hann kom í kaffi og spjallaði um bækur og útgáfu, lesendur og taugatrekkta höfunda.

Um þessar mundir er verið að stofna farsældarráð í öllum landshlutum, en sveitarfélög koma þar saman og vinna saman í þágu farsældar barna. Á Vestfjörðum verður þetta skref formlega stigið í dag, farsældarþing verður í dag á Ísafirði. Erna Lea Bergsteinsdóttir, verkefnastjóri farsældarráðs Vestfjarða, sagði frá.

Svo var það klassíkin. Magnús Lyngdal hélt áfram leiðsögn sinni um rangala sígildrar tónlistar.

Tónlist:

The Fred Hersch Trio + 2 - And I love her.

Sveinbjörn I. Baldvinsson - Lagið um það sem er bannað.

Útvarpsfréttir.

Útvarpsfréttir.

Í þættinum eru atburðir og málefni líðandi stundar skoðaðir í ljósi sögunnar. Umsjón: Vera Illugadóttir.

Í þættinum er fjallað um það þegar málverki norska málarans Edvards Munchs, Ópinu, var rænt af Þjóðarlistasafninu í Osló 1994.

Umsjón: Halldóra Björnsdóttir.

Útvarpsfréttir.

Veðurstofa Íslands.

Umsjón: Svanhildur Jakobsdóttir.

Útvarpsfréttir.

Um litróf mannlífsins. Okkur er ekkert mannlegt óviðkomandi. Alla virka daga milli kl. 11-12 á Rás 1.

netfang: mannlegi@ruv.is

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Gunnar Hansson.

Dánarfregnir.

Útvarpsfréttir.

Umsjón hefur Guðbrandur Benediktsson, safnstjóri Borgarsögusafns Reykjavíkur.

Íslenskt lag eða tónverk.

Útvarpsfréttir.

Daglegur fréttaskýringaþáttur þar sem stór og lítil fréttamál eru matreidd á einfaldan hátt.

Fyrirhugaður smásölurisi Jóns Ásgeirs Jóhannessonar ætlar að opna fyrstu lágvöruverðsverslunina á Blönduósi. Fyrirtækið heitir Drangar og verður það þriðji smásölurisinn á markaðnum, ásamt Högum og Festi. Kallað hefur verið eftir í áratugi að lágvöruverðsverslun opni í Húnavatnssýslu og Skagafirði.

Reynir Grétarsson fjárfestir hefur framselt lóð undir verslunina til Dranga en hann hefur staðið í uppbyggingarstarfi í ferðaþjónustu á Blönduósi síðastliðin ár.

Rætt er við Reyni, forstjóra Dranga, formann Neytendasamtakanna og sveitarstjórann í Húnabyggð um lágvöruverslunina og mikilvægi hennar fyrir byggðina á Blönduósi og nærliggjandi sveitum.

Umsjón: Ingi Freyr Vilhjálmsson

Opin og gagnrýnin umræða um vísindi, nýsköpun, umhverfi, fréttir og samfélagsmál.

Netfang: samfelagid@ruv.is

Útvarpsfréttir.

Veraldarvefur tónlistarinnar. Lagasyrpur héðan og þaðan úr víðri veröld.

Útvarpsfréttir.

Við heyrum aftur sögurnar sem sagðar voru í þáttaröðinni Sögum af landi, sem var á dagskrá Rásar 1 frá árinu 2015-2023. Þar var flakkað um landið, rætt við fólk sem hafði sögur að segja, kynntir voru áhugaverðir staðir og fréttamál líðandi stundar skoðuð - oft með nýjum augum. Efni í þættina unnu frétta- og dagskrárgerðarfólk RÚV um allt land.

Umsjón: Gígja Hólmgeirsdóttir

Þáttur frá 7. maí 2016: Lýðræði og lýðræðisumræða hefur verið fyrirferðarmikil á Íslandi á síðustu árum og tengist það eflaust miklum umbrotum í íslensku þjóðlífi frá hruni og vexti samfélagsmiðla þar sem nánast hver einasti Íslendingur getur komið skoðunum sínum á framfæri. Við ætlum að skoða lýðræði og sér í lagi lýðræðisumræðuna í hinum smærri byggðum landsins og velta því fyrir okkur m.a. hvar hún fer fram. Í þættinum verður líka sagt frá íbúalýðræði, svæðisfréttamiðlum og íbúasamtökum Reyðarfjarðar.

Viðmælendur: Hrafnkell Lárusson, sagnfræðingur. Grétar Þór Eyþórsson, stjórnmálafræðingur. Sigríður Hrönn Gunnarsdóttir, stjórnarmaður í íbúasamtökum Reyðarfjarðar. Ragnar Sigurðsson, varabæjarfulltrúi í Fjarðabyggð.

Dagskrárgerð: Brynjólfur Þór Guðmundsson og Jón Knútur Ásmundsson.

Umsjón með endurliti: Gígja Hólmgeirdóttir.

Útvarpsfréttir.

Vínil plata úr safninu dregin fram og spiluð í heild.

Album Album kom út 1984 og var að langmestu leyti tekin upp það sama ár af hljómsveitinni Special Edition, sem þúsundþjalasmiður djasstónlistarinnar - Jack DeJohnette rak um árabil sem vettvang eigin tónlistar. Þegar þessi plata kom út var hann nýbyrjaður í tríói með píanoleikaranum Keith Jarrett og bassaleikaranum Gary Peacock, sem átti eftir að breyta hugmyndum áheyrenda um hvernig nálgast mætti ameríska sönglagið á ferskan og nærfærinn hátt. Þar var það trommuleikur Jacks DeJohnettes sem hélt áfram að heilla bæði meðspilara hans og ekki síður vopnabræður hans um allan heim.

Þessi magnaði tónlistarmaður byrjaði sína aðkomu að tónlist með því að læra á píano heima í Chicago þar sem hann var fæddur árið 1942. Það var ekki fyrr en á unglingsárunum sem hann byrjaði að tromma og eins og samtímamenn hans í þessum suðupotti tónlistarinnar upp úr miðri síðustu öld spilaði hann allskonar tónlist - ryþmablús og harðbopp jafnt og framsækna djassmúsík sem átti sér ríkan hljómgrunn í Chicago. Samtímamenn Jack DeJohnette voru tam Roscoe Mitchell, Muhal Richard Abrams og fleiri brautryðjendur nýrrar amerískrar tónlistar í nafni AACM hreyfingarinnar.

Síðar lá leiðin til NY og það leið ekki á löngu áður en Jack DeJohnetta var farinn að spila í hljómsveit Miles Davis og var meðlimur hennar þegar breyta átti djasstónlistinni með plötunni Bitches Brew og fleirum sem komu í kjölfarið.

Hann var farinn að gera sínar eigin sólóplötur í lok sjöunda áratugarins. Sú fyrsta - The Jack DeJohnette Complex kom út 1968 og þar lék hann ma heilmikið á melódíku og fékk Roy Haynes til að deila með sér trommuleiknum. Snemma gekk hann til liðs við ECM útgáfuna og gerði mjög áhugaverðar plötur á áttunda áratgunum, bæði með ólíkum hljómsveitum og ekki síður einn og sjálfur þar sem hann raðaði saman hljóðmyndum eigin trommuleiks og annarra hljóða í myndir sem opnuðu eyru margra fyrir möguleikum í þróun tónlistarinnar.

Meðlimir sveitarinnar eru auk trommarans og píanistans Jacks DeJohnettes, bassaleikarinn Rufus Reid, Túbu og baritónsaxófónleikarinn Howard Johnson og saxófónleikararnir John Purcell og David Murray.

Fyrri hlið:

Ahmad the terrible

Monks Mood

Festival

Seinni hlið:

New Orleans strut

Third world Anthem

Zoot suite

Sólóplöturnar urðu á endanum uþb fjörutíu og plöturnar sem liggja eftir trommumeistarann Jack DeJohnette skipta hundruðum. Margar meðal þeirra merkustu í djasssögunni. Síðast sólaplata Jack DeJohnette kom út árið 2017, en hann lést 26.október 2025.

Það er áhugavert að fletta upp á alnetinu diskógrafíu þessa mikla listamanns. Það er fáir sem geta státað af því að vera eins samofnir tónlistarsögu seinni hluta 20. aldar eins og hann.

Við heyrum í lokin eitt af lögunum sem Keith Jarret tríóið með Gary Peacock og Jack DeJohnette voru að spila mikið á sama tíma og ALbum Album kom út. All the things you are eftir Jerome Kern var meðal laganna á fyrstu standardaplötu þeirra árið 1983.

All the things you are - Standards vol 1

Útvarpsfréttir.

Rætt um menningarvikuna sem er að líða og það sem er efst á baugi og framundan um helgina.

Fréttir

Fréttir og fréttaskýringar í útvarpi, þar sem kafað er dýpra í málin, þau sett í stærra samhengi og skýringa leitað.

Brot úr Morgunvaktinni.

Veðurfregnir kl. 18:50.

Dánarfregnir.

Dægurflugur og söngvar frá ýmsum tímum.

Umsjón: Jónatan Garðarsson.

Leikin eru lög með nokkrum íslenskum söngkonum frá ýmsum tímum og einni norskri sem söng á íslensku. Elsa Sigfúss syngur lögi Bela Ami og Lili Marlene á dönsku, Hallbjörg Bjarnadóttir syngur Ennþá man ég hvar og Björt mey og hrein og hin norska Nora Brocksted syngur Svo ung og blíð. Þuríður Sigurðardóttir syngur Heima og dúett með Jóhanni Vilhjálmssyni í laginu Minningar. Móeiður Júníusdóttir syngur lögin Bláu augun þín og Við gengum tvö og Jóhanna Linnet syngur Lagið okkar og Vorljóð. Umsjón: Jónatan Garðarsson.

Þættir Ragnheiðar Gyðu Jónsdóttur frá árinu 1995.

Fjallað er um sagnamennsku, þjóðsögur og sannar sögur.

Í þættinum er rætt við Baldur Hafstað um bók hans og Ásgeirs S. Björnssonar Eitt verð ég að segja þér - listin að segja frá. Inn í spjallið er skotið frásögn frásögn Einars Kárasonar úr Grænlandssiglingu 1974, sem hann sagði á sagnakvöldi í Hlaðvarpanum. Sumarið 1964 sagði Þorbjörg R. Pálsdóttir Hallfreði Erni Eiríkssyni söguna af Sigurði og Búkollu. Tíu árum síðar er Hallfreður Örn Eiríksson á slóðum Vestur-Íslendinga í Kanada, þar sem Ólína Bensson segir söguna af Búkollu í nokkuð breyttri mynd

Opin og gagnrýnin umræða um vísindi, nýsköpun, umhverfi, fréttir og samfélagsmál.

Netfang: samfelagid@ruv.is

Steinunn Sigurðardóttir les Gunnlaugs sögu ormstungu í hljóðritun frá 1992

Veðurfregnir kl. 22:05.

Um litróf mannlífsins. Okkur er ekkert mannlegt óviðkomandi. Alla virka daga milli kl. 11-12 á Rás 1.

netfang: mannlegi@ruv.is

Umsjón: Guðrún Gunnarsdóttir og Gunnar Hansson.

Rætt um menningarvikuna sem er að líða og það sem er efst á baugi og framundan um helgina.